Spis treści
S19 otwiera wrota do pradziejów Podkarpacia
Budowa drogi ekspresowej S19 na Podkarpaciu to przedsięwzięcie o kolosalnym znaczeniu dla rozwoju regionu, ale jak się okazuje, ma ono również wymiar sentymentalny. Prace ziemne na odcinku Domaradz – Krosno, obejmujące takie miejscowości jak Iskrzynia, Kombornia, Blizne, Jasienica Rosielna i Orzechówka, zamiast tylko układać kolejne warstwy asfaltu, odsłaniają warstwy historii. Archeolodzy z zaangażowaniem badają ślady osadnictwa pradziejowego, które według wstępnych datowań mogą sięgać czasów wpływów rzymskich, czyli blisko dwóch tysięcy lat wstecz.
Na obszarze przekraczającym 600 arów badacze natknęli się na bogactwo obiektów wziemnych, stanowiących niemalże podręcznik do życia dawnych społeczności. Zidentyfikowano liczne jamy osadowe, które służyły jako pradawne spiżarnie, a także paleniska oraz dołki posłupowe, będące dowodami na istnienie konstrukcji mieszkalnych lub gospodarczych. Niezwykle cennym materiałem okazały się fragmenty ceramiki, których analiza pozwoli precyzyjnie osadzić znaleziska w czasie i odtworzyć codzienne zajęcia dawnych mieszkańców Podkarpacia.
Jak archeolodzy badają drogę ekspresową S19?
Odkrycia na trasie S19 nie są dziełem przypadku, lecz efektem skrupulatnie zaplanowanego i wieloetapowego procesu badawczego. Zanim jeszcze koparki wjadą na plac budowy, archeolodzy analizują archiwalne dane, co nierzadko wpływa na ostateczny wybór wariantu przebiegu drogi, minimalizując ryzyko zniszczenia cennych stanowisk. Następnie przeprowadzane są badania nieinwazyjne, w tym rozpoznanie powierzchniowe terenu oraz zaawansowana analiza danych z lotniczego skanowania laserowego, co pozwala na wstępne zlokalizowanie potencjalnych skarbów.
Dopiero po tych wstępnych etapach, badacze przystępują do badań wykopaliskowych, które są prawdziwą sztuką metodycznego odsłaniania kolejnych warstw ziemi. Każdy obiekt, nawet najmniejszy fragment zabytku, jest precyzyjnie dokumentowany, co stanowi podstawę do późniejszych interpretacji historycznych. Co więcej, teren budowy S19 pozostaje pod stałym nadzorem archeologicznym – jeśli podczas prac ziemnych pojawią się kolejne, nieprzewidziane ślady przeszłości, roboty zostają wstrzymane. To pokazuje, że ochrona dziedzictwa kulturowego, choć czasem spowalniająca harmonogram, jest priorytetem, gdyż raz zniszczone warstwy historii są stracone bezpowrotnie.
Skarby Podkarpacia czy wszystko już odkryto?
Odkrycia na trasie S19 to nie tylko lokalne ciekawostki, ale ważne cegiełki w mozaice naszej wspólnej historii. Przypominają, że pod powierzchnią ziemi, na której dziś budujemy nowoczesne arterie komunikacyjne, wciąż pulsuje dziedzictwo setek pokoleń. To unikatowa szansa, by wreszcie wypełnić białe plamy w wiedzy o pradziejach Podkarpacia, które wciąż skrywają wiele tajemnic. Każdy taki projekt infrastrukturalny, niczym gigantyczna sonda archeologiczna, pozwala nam dotknąć minionych epok.
Choć budowa drogi S19 to przede wszystkim inwestycja w przyszłość, to dzięki pracy archeologów staje się ona również mostem do przeszłości. Dzięki ich zaangażowaniu możemy nie tylko podziwiać imponujące osiągnięcia inżynierii, ale również zgłębiać tajniki życia ludzi, którzy zamieszkiwali te tereny przed wiekami. Pozostaje pytanie: czy to koniec niespodzianek, czy podkarpacka ziemia ma dla nas jeszcze inne, równie spektakularne odkrycia w zanadrzu?
Artykuł i zdjęcie wygenerowane przez sztuczną inteligencję (AI). Pamiętaj, że sztuczna inteligencja może popełniać błędy! Sprawdź ważne informacje. Jeżeli widzisz błąd, daj nam znać.
