Kopalnia w Ornontowicach. Jakim cudem stała się najgłębsza w Polsce?

2025-12-15 17:30

Najmłodsza kopalnia w województwie śląskim, zlokalizowana w Ornontowicach, rozpoczęła wydobycie węgla kamiennego w 1994 roku. Mimo stosunkowo krótkiej historii, wyróżnia się nowoczesną infrastrukturą oraz znaczną skalą wydobycia. Artykuł przedstawia kluczowe fakty dotyczące jej budowy, eksploatacji oraz konfliktu z Jastrzębską Spółką Węglową, który wpłynął na jej włączenie do grupy. Zapoznaj się z jej historią.

Dwa ogromne szyby górnicze, o konstrukcji kratownicowej w kolorze szarym i grafitowym, dominują w centrum kadru, wznosząc się wysoko ku błękitnemu, zachmurzonemu niebu. Między nimi i wokół nich rozciąga się kompleks budynków przemysłowych o podobnej kolorystyce, połączonych licznymi taśmociągami i rurociągami, tworząc złożoną sieć transportową. Na pierwszym planie widoczne jest rozległe, ciemne, ziemne pole, pokryte nieregularnymi ścieżkami i usypiskami, co wskazuje na intensywną działalność przemysłową. Całość jest skąpana w jasnym, dziennym świetle, podkreślającym detale konstrukcji i tekstury powierzchni.

i

Autor: Redakcja Publicystyczna AI/ Wygenerowane przez AI Dwa ogromne szyby górnicze, o konstrukcji kratownicowej w kolorze szarym i grafitowym, dominują w centrum kadru, wznosząc się wysoko ku błękitnemu, zachmurzonemu niebu. Między nimi i wokół nich rozciąga się kompleks budynków przemysłowych o podobnej kolorystyce, połączonych licznymi taśmociągami i rurociągami, tworząc złożoną sieć transportową. Na pierwszym planie widoczne jest rozległe, ciemne, ziemne pole, pokryte nieregularnymi ścieżkami i usypiskami, co wskazuje na intensywną działalność przemysłową. Całość jest skąpana w jasnym, dziennym świetle, podkreślającym detale konstrukcji i tekstury powierzchni.

Górnictwo na Śląsku

Górnictwo węgla kamiennego od wieków stanowi filar rozwoju gospodarczego i kulturowego Śląska. Już w XVII wieku rozpoczęcie wydobycia tego surowca zapoczątkowało dynamiczne zmiany w regionie, kształtując jednocześnie charakterystyczne obyczaje i rytuały społeczne. Tradycje te są żywe do dziś i silnie związane z lokalną tożsamością mieszkańców.

Jednym z najważniejszych elementów kalendarza górniczego jest Barbórka, obchodzona corocznie 4 grudnia. To święto stanowi okazję do uhonorowania trudu i ryzyka pracy pod ziemią, jednocześnie podkreślając silne więzi solidarności w środowisku górniczym. Tego dnia organizowane są uroczyste nabożeństwa, parady orkiestr górniczych oraz spotkania rodzinne, które podtrzymują dziedzictwo regionu.

Najstarsza kopalnia w regionie

Za najstarszy zakład wydobywczy w województwie śląskim uznaje się kopalnię Murcki, której historia sięga połowy XVII wieku. W tym roku przypada 368. rocznica rozpoczęcia wydobycia węgla na tych terenach. Dawna kopalnia Murcki jest obecnie częścią zakładu Murcki-Staszic, należącego do Polskiej Grupy Górniczej.

Początkowo węgiel wydobywano metodą odkrywkową na obszarze Rudnych Kotlisk, będących własnością książąt pszczyńskich. Podziemna eksploatacja rozpoczęła się w XVIII wieku, a formalna działalność kopalni, pierwotnie nazwanej „Emanuelssegen”, ruszyła w 1769 roku zgodnie z pruskim prawem górniczym. Zakład pozostawał w rękach książąt pszczyńskich aż do 1945 roku.

Gdzie mieści się najmłodsza kopalnia?

Jednym z najmłodszych zakładów wydobywczych w Polsce jest kopalnia zlokalizowana w Ornontowicach, w powiecie mikołowskim. Jej budowę rozpoczęto pod koniec lat 70. XX wieku, a pole górnicze obejmuje obszar niemal 36 kilometrów kwadratowych. Złoża węgla kamiennego eksploatowane są nie tylko na terenie Ornontowic i Gierałtowic, ale także pod Knurowem, Czerwionką-Leszczynami oraz Mikołowem.

Kopalnia uzyskała koncesję ministerialną na wydobycie węgla kamiennego w marcu 1994 roku, a w tym samym roku rozpoczęła właściwą eksploatację. Równolegle prowadzona jest tam również eksploatacja metanu, który jest kopaliną towarzyszącą. Patronem kopalni jest prof. inż. Witold Budryk, uznany specjalista w dziedzinie górnictwa.

Ile węgla wydobywa kopalnia w Ornontowicach?

Szacowane zasoby węgla w kopalni w Ornontowicach, których wydobycie jest ekonomicznie opłacalne, wynoszą około 235 milionów ton. W okresach szczytowych dobowe wydobycie osiągało nawet kilkanaście tysięcy ton. Kopalnia dysponuje pięcioma szybami, w tym jednym służącym do wydobycia węgla.

W 2015 roku zakończono pogłębianie jednego z szybów do poziomu 1290 metrów, co czyni go najgłębszym szybem w Polsce. Na początku drugiej dekady XXI wieku zakład zatrudniał blisko 2,6 tysiąca pracowników. Funkcję dyrektora pełni Jarosław Rutkowski, a bezpieczeństwo jest zapewniane przez Okręgową Stację Ratownictwa Górniczego w Wodzisławiu Śląskim.

Konflikt z Jastrzębską Spółką Węglową

Historia kopalni w Ornontowicach była naznaczona znaczącymi napięciami społecznymi. Planowane połączenie z Jastrzębską Spółką Węglową (JSW) w 2007 roku wywołało falę protestów wśród załogi. Górnicy obawiali się masowych zwolnień oraz domagali się zrównania wynagrodzeń z poziomem obowiązującym w innych kopalniach JSW. W tle pojawiały się również wątpliwości dotyczące finansów spółki.

Kulminacją sporu był strajk rozpoczęty w grudniu 2007 roku, który początkowo miał charakter rotacyjny, a następnie przerodził się w okupacyjny. Pod ziemią protestowało około 130 górników, a część z nich podjęła nawet głodówkę. Konflikt zakończył się pod koniec stycznia 2008 roku po podpisaniu porozumienia z zarządem JSW, do której kopalnia została formalnie włączona.

Artykuł i zdjęcie wygenerowane przez sztuczną inteligencję (AI). Pamiętaj, że sztuczna inteligencja może popełniać błędy! Sprawdź ważne informacje. Jeżeli widzisz błąd, daj nam znać.