Kurhan sprzed tysięcy lat. Co znaleziono w Kujawsko-Pomorskiem?

2025-10-29 14:15

W lasach Wdeckiego Parku Krajobrazowego archeolodzy potwierdzili istnienie kurhanu datowanego na około 4 tysiące lat. Odkrycie w Grabowej Buchcie, miejscu już w 1960 roku zaznaczonym na mapach jako "burial mound", zaskoczyło badaczy. Ekipa Olafa Popkiewicza natrafiła na ślady rytuałów oraz fragmenty naczyń, rzucając nowe światło na historię regionu.

Centralnym punktem obrazu jest prostokątny wykop w ziemi, wypełniony jaśniejszym, piaskowym gruntem. Na środku tego wykopu znajduje się kopiec piasku, z którego wystają liczne kawałki potłuczonej ceramiki w odcieniach brązu i czerwieni. Wokół wykopu oraz w jego obrębie leży kilka narzędzi archeologicznych, takich jak łopaty o długich i krótkich trzonkach, pędzle z drewnianymi uchwytami, a także mała kielnia i inne drobne akcesoria. Tło przedstawia gęsty las z wysokimi drzewami o ciemnych pniach i jasnozielonym listowiu, tworzącym rozproszone światło słoneczne.

i

Autor: Redakcja Publicystyczna AI/ Wygenerowane przez AI Centralnym punktem obrazu jest prostokątny wykop w ziemi, wypełniony jaśniejszym, piaskowym gruntem. Na środku tego wykopu znajduje się kopiec piasku, z którego wystają liczne kawałki potłuczonej ceramiki w odcieniach brązu i czerwieni. Wokół wykopu oraz w jego obrębie leży kilka narzędzi archeologicznych, takich jak łopaty o długich i krótkich trzonkach, pędzle z drewnianymi uchwytami, a także mała kielnia i inne drobne akcesoria. Tło przedstawia gęsty las z wysokimi drzewami o ciemnych pniach i jasnozielonym listowiu, tworzącym rozproszone światło słoneczne.

Tajemnice Grabowej Buchty

Grabowa Buchta to leśna osada kociewska w województwie kujawsko-pomorskim, położona w powiecie świeckim, w gminie Osie. Miejscowość znajduje się przy drodze powiatowej Osie–Laskowice, na południowo-wschodnim skraju Borów Tucholskich, tuż obok leśniczówki Zajęczy Kąt. Obszar ten jest znany z walorów przyrodniczych i stanowi punkt zainteresowania dla miłośników historii.

Najnowsze badania archeologiczne dostarczyły niepodważalnych dowodów na to, że Grabowa Buchta jest również kluczowym miejscem dla archeologów i pasjonatów historii. Potwierdzono tu obecność kurhanu datowanego na cztery tysiące lat. Odkrycie to jest przełomowe dla poznania przeszłości regionu, rzucając nowe światło na dawne społeczności. Teren ten staje się teraz celem dalszych ekspedycji badawczych.

Kurhan sprzed tysięcy lat

W lasach Wdeckiego Parku Krajobrazowego archeolodzy dokonali odkrycia, które cofa nas o około cztery tysiące lat. Miejsce to, już w 1960 roku, zostało zaznaczone na amerykańskiej mapie topograficznej jako „burial mound”, czyli kopiec grobowy. Wspomniana mapa została odwzorowana przez USA na bazie map niemieckich, w ramach przygotowań na ewentualny konflikt z Układem Warszawskim.

Badania potwierdziły, że obiekt jest kurhanem z epoki brązu, powiązanym z kulturą łużycką, a konkretnie z jej grupą kaszubską. Wśród badaczy znaleźli się znany archeolog Olaf Popkiewicz oraz Mateusz Sosnowski z Wdeckiego Parku Krajobrazowego. Natrafili oni na fragmenty naczyń z wczesnej epoki żelaza, posiadające charakterystyczne zdobienia.

"Najpewniej to pozostałości darów grobowych, jakie bliscy zmarłych przynosili na miejsce pochówku np. w momentach, kiedy czcili ich pamięć podobnie, jak my czynimy w dniu Wszystkich Świętych" - mówi Olaf Popkiewicz.

Ślady dawnych rytuałów

W trakcie prac archeologicznych natrafiono na liczne ślady rytuałów i wierzeń społeczności kultury łużyckiej, co świadczy o bogatym życiu duchowym dawnych mieszkańców. Fragmenty naczyń z wczesnej epoki żelaza są materialnymi dowodami codziennego życia i praktyk kultowych. Odkryte artefakty pozwalają na lepsze zrozumienie kultury materialnej i duchowej tamtych czasów.

Badacze spenetrowali jedynie fragment kurhanu, świadomie pozostawiając jego część do przyszłych eksploracji. Jest to zgodne z przyjętą praktyką archeologiczną, która zakłada, że kolejne pokolenia archeologów będą dysponować lepszymi narzędziami i technologiami. Dzięki temu możliwe będzie dokładniejsze zbadanie pozostałej części obiektu w przyszłości.

Unikatowy wieniec kamienny

To odkrycie jest wyjątkowe, dotychczas niespotykane na terenie Borów Tucholskich i w okolicach Wdeckiego Parku Krajobrazowego. Szczególnie dobrze zachował się wieniec kamienny otaczający kurhan, który jest charakterystycznym elementem miejsc pochówku z tego okresu. Stanowi on wyraźne oznaczenie granic kopca grzebalnego, co ułatwia jego identyfikację i analizę.

Wokół kurhanu, gdzie zlokalizowano dwie jamy grobowe, ułożono duże kamienie. Transport i ułożenie tych materiałów wymagało znacznego wysiłku ze strony ówczesnych ludzi, którzy nie dysponowali zaawansowanymi narzędziami. To świadczy o znaczeniu i nakładzie pracy włożonej w budowę tego miejsca pochówku.

"Wokół kurhanu, gdzie znaleziono dwie jamy grobowe, ułożono duże kamienie. Wymagało to sporego wysiłku, bo te materiały trzeba było donieść, a ówcześni ludzie nie dysponowali żadnymi rozwiniętymi narzędziami" - mówi Olaf Popkiewicz.

Nowoczesne techniki badań

Podczas prac archeologicznych w Grabowej Buchcie zastosowano nowoczesne technologie, które znacząco wsparły dokumentację odkrycia. Wykorzystano precyzyjne pomiary oraz zdjęcia z drona, co umożliwiło dokładne udokumentowanie struktury kurhanu. Zabiegi te pozwoliły również na szczegółowe zarejestrowanie wydobytych zabytków.

Archeolodzy zapowiadają kontynuację badań, podkreślając, że Grabowa Buchta ma jeszcze wiele do ujawnienia. Dalsze eksploracje mogą przynieść kolejne cenne informacje na temat epoki brązu w regionie. To dopiero początek kompleksowych prac w tym obiecującym miejscu.

Ważne odkrycia w regionie

Odkrycie kurhanu wpisuje się w serię spektakularnych znalezisk archeologicznych w województwie kujawsko-pomorskim w ostatnich miesiącach. Na początku grudnia 2024 roku ujawniono obozowisko oddziału „Świerki 101” Armii Krajowej w Borach Tucholskich. W pięciu ziemiankach ukrytych w Wdeckim Parku Krajobrazowym znaleziono broń, wyposażenie wojskowe i przedmioty osobiste partyzantów.

Inne znaczące odkrycia w regionie obejmują wyjątkowe cmentarzysko z czasów rzymskich w Gąskach pod Inowrocławiem, z cennymi znaleziskami z I wieku. Sensacyjne ślady z okresu mezolitu pod Inowrocławiem ukazały pochówki, gdzie „zmarli obejmują się, zwracają głowy ku sobie”. W Chrystkowie zidentyfikowano domostwo sprzed 6 tysięcy lat, co archeolodzy początkowo trzymali w tajemnicy. Pod Inowrocławiem odkryto również cmentarzysko z X wieku, gdzie chowano zamożnych wojów, którzy leczyli sobie zęby. Olaf Popkiewicz udostępnia więcej informacji o odkryciu w filmie "Tajemnice Grabowej Buchty" na swoim kanale YouTube.

Artykuł i zdjęcie wygenerowane przez sztuczną inteligencję (AI). Pamiętaj, że sztuczna inteligencja może popełniać błędy! Sprawdź ważne informacje. Jeżeli widzisz błąd, daj nam znać.