Naukowcy z Lublina badają mózg. Jaki przełom może przynieść to odkrycie?

2025-11-03 12:18

Naukowcy z Politechniki Lubelskiej i Uniwersytetu Medycznego w Lublinie, wspólnie ze specjalistami z Europy, rozpoczęli prestiżowy projekt badawczy ERA-NET NEURON Cofund. Jego celem jest lepsza diagnostyka chorób mózgu i układu nerwowego, w tym stwardnienia rozsianego i uszkodzeń rdzenia kręgowego. Badania mają na celu zrozumienie, jak mózg przetwarza sygnały z ciała oraz odnalezienie nowych metod diagnostyki i rehabilitacji dla pacjentów. Projekt skupia się na analizie procesów zachodzących w mózgu chorych, aby poprawić jakość ich życia.

Przezroczysty, trójwymiarowy model mózgu, wykonany ze szkła lub plastiku, stanowi centralny element kompozycji. Odznacza się widocznymi zwojami i bruzdami, a jego powierzchnia odbija światło, tworząc jasne refleksy. Mózg umieszczony jest na metalowym pręcie, który wychodzi z dolnej części kadru, a tło przedstawia rozmazane wnętrze laboratorium z różnorodnym sprzętem, w tym zlewkami, kolbami, niebieskimi wężami i ekranem z wykresem słupkowym.

i

Autor: Redakcja Publicystyczna AI/ Wygenerowane przez AI Przezroczysty, trójwymiarowy model mózgu, wykonany ze szkła lub plastiku, stanowi centralny element kompozycji. Odznacza się widocznymi zwojami i bruzdami, a jego powierzchnia odbija światło, tworząc jasne refleksy. Mózg umieszczony jest na metalowym pręcie, który wychodzi z dolnej części kadru, a tło przedstawia rozmazane wnętrze laboratorium z różnorodnym sprzętem, w tym zlewkami, kolbami, niebieskimi wężami i ekranem z wykresem słupkowym.

Międzynarodowa współpraca badawcza

Projekt badawczy ERA-NET NEURON Cofund łączy naukowców z Politechniki Lubelskiej i Uniwersytetu Medycznego w Lublinie z zespołami z Niemiec, Włoch, Szwajcarii i Turcji. Głównym celem tej międzynarodowej współpracy jest poprawa diagnostyki i rehabilitacji pacjentów cierpiących na stwardnienie rozsiane oraz uszkodzenia rdzenia kręgowego. Badacze dążą do zrozumienia, jak mózg interpretuje sygnały wysyłane przez ciało.

W ramach przedsięwzięcia naukowcy z Lublina mają za zadanie stworzyć specjalistyczne narzędzia badawcze oraz analizować dane pochodzące z elektroencefalografii (EEG) i rezonansu magnetycznego (MRI). Pacjenci biorący udział w projekcie będą badani w instytucjach w Mediolanie i Szwajcarii. Profesor Kamil Jonak podkreśla, że zrozumienie objawów jest kluczowe dla rozwoju skuteczniejszych metod leczenia tych chorób.

"Chcemy pomóc pacjentom. Jeżeli będziemy znali większość objawów, to możemy zacząć myśleć nad leczeniem tych chorób. Chcemy przeanalizować wszystkie dane, które dostaniemy od naszych partnerów i spróbować wypracować taką nową metodę diagnostyki oraz rehabilitacji pacjentów ze stwardnieniem rozsianym. Pacjenci w ramach projektu z różnych grup klinicznych będą badani w instytucie w Mediolanie oraz w Szwajcarii. Naszą rolą jako zespołu przede wszystkim jest to, żebyśmy zbudowali dla nich narzędzia do takich badań oraz przeanalizowali później wyniki z elektroencefalografii oraz z rezonansu magnetycznego" - mówi prof. Kamil Jonak, dziekan Wydziału Matematyki i Informatyki Technicznej Politechniki Lubelskiej.

Jakie metody badań są wykorzystywane?

Podczas realizacji projektu badacze zastosują innowacyjne techniki, aby szczegółowo zbadać powiązania między mózgiem a ciałem. Pacjenci będą korzystać z gogli VR oraz specjalnie przygotowanych scenariuszy testowych, które umożliwią precyzyjną analizę reakcji i procesów zachodzących w układzie nerwowym. Te zaawansowane narzędzia pomogą w gromadzeniu kompleksowych danych.

Kierownik Zakładu Neuropsychiatrii Uniwersytetu Medycznego w Lublinie, dr hab. n. med. Paweł Krukow, wskazuje, że istotnym elementem projektu jest analiza spoczynkowej aktywności mózgu. Umożliwia ona dokładne mapowanie i analizowanie sieciowej organizacji mózgu. Poszukiwane są mózgowe korelaty, szczególnie te sieciowe, które odpowiadają za zakłócenia w postrzeganiu własnego ciała u pacjentów.

"Nasza badawcza część projektu dotyczy analizy spoczynkowej aktywności mózgu. Ta sieciowa organizacja mózgu może być dzisiaj bardzo dokładnie mapowana, analizowana i nasza rola będzie właśnie polegała głównie na tym, aby znaleźć mózgowe korelaty, w tym sieciowe, zakłóceń w postrzeganiu własnego ciała u pacjentów z różnymi chorobami mózgu. Oczywiście to jest głównie stwardnienie rozsiane, ale to będą także pacjenci na przykład po udarach niedokrwiennych" - mówi dr hab. n. med. Paweł Krukow, kierownik Zakładu Neuropsychiatrii Uniwersytetu Medycznego w Lublinie.

Cel i finansowanie projektu

Projekt ERA-NET NEURON Cofund rozpoczął się w maju bieżącego roku i jest zaplanowany na okres trzech lat. Jego całkowity budżet to 1,5 miliona euro, co pozwala na szerokie spektrum badań i zakup niezbędnego wyposażenia. Znaczna część funduszy zostanie przeznaczona na rozwój infrastruktury badawczej.

Politechnika Lubelska otrzymała z tego budżetu 300 tysięcy euro, które zostaną wykorzystane na zakup nowoczesnej aparatury, w tym urządzeń do elektroencefalografii (EEG). Pozwoli to również na rozbudowę istniejących laboratoriów, co znacząco zwiększy potencjał badawczy uczelni w dziedzinie neurodiagnostyki. Celem jest przyspieszenie rozwoju metod leczenia.

Artykuł i zdjęcie wygenerowane przez sztuczną inteligencję (AI). Pamiętaj, że sztuczna inteligencja może popełniać błędy! Sprawdź ważne informacje. Jeżeli widzisz błąd, daj nam znać.