Spis treści
Zmiany na scenie politycznej. Czy nowy blok zmieni układ sił?
Połączenie Inicjatywy Polskiej i Nowoczesnej z Platformą Obywatelską doprowadziło do utworzenia Koalicji Obywatelskiej. Politolog profesor Kazimierz Kik skomentował ten fakt, zastanawiając się nad realnym wpływem takiej konsolidacji. Według Kika, choć sama struktura organizacyjna uległa zmianie, kluczowe pozostaje pytanie o reakcję elektoratów mniejszych formacji. Czy ich wyborcy podążą za partyjnymi aktywistami?
Zjednoczenie działaczy partyjnych to jedno, jednak zjednoczenie elektoratów to zupełnie inny proces. Prof. Kik podkreśla, że wyborcy Inicjatywy Polskiej czy Nowoczesnej dotychczas celowo nie wybierali Platformy Obywatelskiej. Sukces nowego ugrupowania zależy od tego, czy baza wyborcza zaakceptuje tę fuzję i odda swój głos na nowo utworzoną Koalicję Obywatelską. Taki scenariusz mógłby przynieść stabilizację.
"Można mieć jednak wątpliwość, czy jest to połączenie korzystne dla polskiej demokracji" - powiedział ekspert „Super Expressowi”.
Stabilizacja sceny czy wodzowska partia?
Konsolidacja partii, zdaniem profesora Kika, może przyczynić się do uspokojenia i uczytelnienia polskiej sceny politycznej. Zmniejszenie liczby mniejszych ugrupowań ma potencjał do usprawnienia procesów rządzenia, minimalizowania kompromisów, sporów oraz niepewności politycznej. Politolog ocenia sam pomysł połączenia jako pozytywny krok w kierunku większej przejrzystości.
Jednakże, profesor Kik zwraca uwagę, że interesy partyjnych liderów nie zawsze są zbieżne z preferencjami elektoratów. Powstaje pytanie o charakter nowej formacji. Ekspert wskazuje, że Platforma Obywatelska jest w dużej mierze partią wodzowską, silnie podporządkowaną jednemu liderowi.
"To może coś zmienić — choć nie musi. Zobaczymy, na ile połączenie ugrupowań przełoży się na realne zmiany. Bo czym innym jest zjednoczenie działaczy, a czym innym — zjednoczenie elektoratów. Z jakiegoś powodu wyborcy Nowoczesnej czy Inicjatywy Polskiej nie popierali Platformy Obywatelskiej, tylko właśnie te mniejsze formacje. Dlatego pojawia się pytanie: czy wyborcy pójdą tym samym tropem co partyjni aktywiści? Jeśli tak — to będzie korzystne" – uważa prof. Kik.
Wzmocnienie Donalda Tuska. Czy to dobra droga?
Zdaniem prof. Kika, w wyniku połączenia ugrupowań w Koalicję Obywatelską, pozycja Donalda Tuska ulegnie znacznemu wzmocnieniu. To z kolei rodzi poważne pytania dotyczące przyszłości polskiej demokracji. Politolog zastanawia się, czy dalsze umacnianie partii kierowanej przez jednego, silnego lidera jest korzystne dla systemu politycznego.
Ekspert podkreśla, że zarówno PO, jak i PiS, przyczyniają się do polaryzacji społecznej. Obie partie, posiadające silnych liderów, aktywnie dzielą społeczeństwo, zamiast je jednoczyć. Prof. Kik deklaruje, że poparłby wzmocnienie PO, gdyby jej celem było zjednoczenie Polaków.
"Dlaczego korzystne? Bo to może scementować i ustabilizować scenę polityczną, uczynić ją bardziej przejrzystą. Duża liczba małych partii nie ułatwia rządzenia — wymusza kompromisy, rodzi spory, budzi niepewność. Dlatego sam pomysł połączenia jest dobry. Ale trzeba pamiętać, że dziś w Polsce elektoraty niekoniecznie podzielają interesy partyjnych liderów" – dodaje politolog.
Polaryzacja polityczna. Czy wojna wpływa na jedność?
Wzmocnienie Koalicji Obywatelskiej, jeśli ma służyć jedynie pokonaniu przeciwnika politycznego, a nie współpracy w obliczu trudnej sytuacji międzynarodowej, budzi wątpliwości prof. Kika. Ekspert odnosi się do wojny w Ukrainie i jej potencjalnych konsekwencji, wskazując na potrzebę jedności narodowej ponad partyjnymi podziałami.
Zatem, choć utworzenie Koalicji Obywatelskiej to krok w kierunku konsolidacji sceny politycznej, pojawiają się istotne pytania o słabości i zagrożenia. Politolog obawia się konsekwencji polityki partii, która rośnie w siłę kosztem mniejszych podmiotów, jeśli jej działania nie będą nastawione na współpracę.
"To właśnie rodzi wątpliwości. Sam pomysł porządkowania sceny politycznej jest słuszny — może stworzyć nową, stabilniejszą i wyraźniejszą siłę, co sprzyja demokratycznej równowadze. Ale jest też słabość: dobrze, że mniejsze partie wchodzą w skład większej formacji, ale źle, że wchodzą w skład partii wodzowskiej. Platforma Obywatelska jest w dużej mierze podporządkowana decyzjom jednego lidera. Teraz, w wyniku połączenia, Donald Tusk jeszcze się wzmocni. I tu pojawia się pytanie: czy wzmacnianie partii wodzowskiej jest korzystne dla polskiej demokracji?" – pyta prof. Kazimierz Kik.
PiS w defensywie. Tusk na fali wznoszącej?
W kontekście jednoczenia się ugrupowań, profesor Kik zauważa, że Prawo i Sprawiedliwość działa w odmienny sposób. W obozie PiS nie obserwuje się procesu konsolidacji, lecz poszukiwanie różnic programowych, zwłaszcza w stosunku do Konfederacji. Ekspert postrzega to jako próbę znalezienia narzędzi przeciwko konkurencji, a nie budowania szerokiej wspólnoty politycznej.
Zgodnie z analizą politologa, obecna sytuacja stawia PiS w defensywie. Donald Tusk natomiast, dzięki utworzeniu Koalicji Obywatelskiej i wzmocnieniu swojej pozycji, znajduje się na fali wznoszącej. Ta dynamika może mieć istotny wpływ na przyszłe wyniki wyborcze i układ sił w polskim parlamencie.
"Może być niekorzystne — bo zarówno PO, jak i PiS, to partie, które nie tylko mają silnych liderów, ale są głównymi autorami polaryzacji politycznej. Dzielą społeczeństwo. Gdyby PO była partią jednoczącą Polaków, poparłbym jej wzmocnienie obiema rękami. Ale jeśli ma być silniejsza tylko po to, by pokonać przeciwnika, a nie współpracować w trudnej sytuacji międzynarodowej — to już budzi wątpliwości. Mówię tu o wojnie w Ukrainie i jej potencjalnych konsekwencjach" - tłumaczy ekspert.
"A jeśli chodzi o PiS — tam nie ma procesu jednoczenia, tylko poszukiwanie programowych różnic, zwłaszcza wobec Konfederacji. To wygląda raczej na próbę znalezienia „bata” na konkurencję niż na budowanie wspólnoty. Dlatego PiS jest w tej chwili w defensywie, a Tusk i KO na fali wznoszącej" – twierdzi nasz rozmówca.
Artykuł i zdjęcie wygenerowane przez sztuczną inteligencję (AI). Pamiętaj, że sztuczna inteligencja może popełniać błędy! Sprawdź ważne informacje. Jeżeli widzisz błąd, daj nam znać.
