Spis treści
Unijna strategia przeciwdziałania
Unia Europejska rozwija kompleksową strategię mającą na celu skuteczne przeciwdziałanie rosyjskiej dezinformacji. Działania te obejmują tworzenie tak zwanej „tarczy demokratycznej”, która ma integrować analizy oraz wiedzę zgromadzoną we wszystkich 27 państwach członkowskich. Celem jest zapewnienie szybszej reakcji na operacje manipulacyjne w przestrzeni cyfrowej.
Niezależne media odgrywają kluczową rolę w tej strategii, stanowiąc antidotum na rozpowszechnianie fałszywych narracji. Równocześnie, regulacje takie jak Akt o Usługach Cyfrowych (DSA) są uznawane za fundamentalne narzędzie w porządkowaniu przestrzeni internetowej i obronie przed manipulacjami, zwłaszcza w mediach społecznościowych.
"Przeczytałem ostatnio w pewnej książce, że żyjemy w czymś w rodzaju cyfrowej Somalii, w której watażkowie robią w przestrzeni internetowej, co im się żywnie podoba. Intensywność, skala, natężenie i precyzyjna koordynacja tej lawiny dezinformacji stanowią dla nas – instytucji demokratycznych i opartych na wartościach – ogromne wyzwanie. My jako Unia Europejska nie stosujemy takich samych metod i strategii, ponieważ są one sprzeczne z naszymi zasadami. Problem polega więc na tym, jak walczyć zgodnie z regułami z tymi, którzy prowadzą wojnę pozbawioną jakichkolwiek zasad. Oni nie muszą przestrzegać reguł. My chcemy ich przestrzegać – nie tylko musimy, lecz po prostu chcemy. To jest nasza przewaga jako Europejczyków."
Jak Europa buduje odporność?
Unia Europejska stoi przed wyzwaniem walki z podmiotami, które operują bez przestrzegania jakichkolwiek zasad, co szefowa działu medialnego w Parlamencie Europejskim, Raffaella De Marte, porównuje do „cyfrowej Somalii”. Mimo to, instytucje unijne podkreślają, że konsekwentne działanie w oparciu o wartości demokratyczne stanowi ich przewagę w długoterminowej perspektywie. Strategia ta ma na celu wzmocnienie odporności europejskich społeczeństw informacyjnych.
Model demokratyczny, mimo napotykanych trudności, wykazuje rosnącą odporność na dezinformację i manipulacje. Jest to widoczne w konkretnych działaniach, które mają na celu wzmocnienie wewnętrznych mechanizmów obronnych Unii, w tym poprzez zacieśnienie współpracy między państwami członkowskimi w obszarze wymiany informacji i analiz. To podejście ma charakter długofalowy i systemowy.
"W dłuższej perspektywie nasz model – model demokratyczny – jest silny i będzie coraz bardziej odporny na dezinformację. Widzimy to choćby dziś, gdy Europa tworzy tzw. „tarczę demokratyczną”, budując centrum gromadzące całą wiedzę i analizy z 27 państw członkowskich. Dzięki temu możemy wymieniać się informacjami dużo szybciej i równie szybko reagować, kiedy wymaga tego sytuacja. To bardzo obiecująca inicjatywa Komisji Europejskiej, którą Parlament Europejski będzie kontynuował, wzmacniając naszą odporność. To jeden z przykładów. Z drugiej strony istnieją też istotne fundusze przeznaczone na media — wolne, niezależne media. Uważam, że niezależna i zdrowa przestrzeń medialna jest antidotum na dezinformację. Widzieliśmy to choćby podczas ostatnich wyborów, gdy media odegrały ważną rolę, a przestrzeń dezinformacyjna została ograniczona."
Działanie tarczy demokratycznej
Inicjatywa „tarczy demokratycznej” realizowana przez Komisję Europejską i kontynuowana przez Parlament Europejski koncentruje się na gromadzeniu wiedzy. Centrum to zbiera szczegółowe analizy i dane ze wszystkich 27 państw członkowskich Unii Europejskiej, tworząc kompleksową bazę informacji. Taki system pozwala na znacznie szybszą wymianę informacji oraz natychmiastowe reagowanie na pojawiające się zagrożenia dezinformacyjne.
Równocześnie wolne i niezależne media są postrzegane jako kluczowe narzędzie w walce z dezinformacją. Ich rola jest szczególnie istotna w okresie wyborczym, gdzie, jak zauważono, skutecznie przyczyniają się do ograniczenia przestrzeni dla manipulacji. Unia Europejska przeznacza znaczące fundusze na wspieranie ich działalności, uznając to za inwestycję w zdrową przestrzeń informacyjną.
"To niezwykle ważne, a Europa jest jedynym miejscem na świecie, które podjęło realne kroki, by uporządkować sferę cyfrową – chociażby poprzez Akt o Usługach Cyfrowych. Jego celem jest obrona wolności słowa i wolności politycznej, ale w przestrzeni, która jest przejrzysta i niezatruwana technikami manipulacyjnymi. Platformy cyfrowe, które podpisały kodeks postępowania i w dużej mierze działają zgodnie z Aktem o Usługach Cyfrowych, są i powinny być jeszcze mocniej zobowiązane do utrzymywania zdrowego środowiska informacyjnego. I tutaj właśnie Europa ma do odegrania istotną rolę: doprowadzić do jeszcze większego dostosowania platform do naszych zasad i decyzji."
Rola Aktu o Usługach Cyfrowych
Akt o Usługach Cyfrowych (DSA) stanowi pionierskie rozwiązanie Unii Europejskiej w regulowaniu przestrzeni cyfrowej. Jest to jedyna taka inicjatywa na świecie, której głównym zadaniem jest ochrona wolności słowa i wolności politycznej w środowisku online. DSA dąży do stworzenia przejrzystej i wolnej od technik manipulacyjnych przestrzeni informacyjnej dla obywateli.
Platformy cyfrowe, które dobrowolnie podpisały kodeks postępowania i stosują się do wytycznych DSA, mają zwiększone obowiązki w zakresie utrzymania zdrowego środowiska informacyjnego. Unia Europejska aktywnie dąży do dalszego dostosowywania działań tych platform do swoich zasad i decyzji, co ma zapewnić większą odpowiedzialność i transparentność w walce z dezinformacją.
Artykuł i zdjęcie wygenerowane przez sztuczną inteligencję (AI). Pamiętaj, że sztuczna inteligencja może popełniać błędy! Sprawdź ważne informacje. Jeżeli widzisz błąd, daj nam znać.
